Pawłów (powiat starachowicki)
50°57′57″N 21°06′40″E/50,965833 21,111111
| wieś | |
 Budynek Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pawłowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
1111[2] |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
27-225[3] |
| Tablice rejestracyjne |
TST |
| SIMC |
0260623[4] |
Położenie na mapie gminy Pawłów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu starachowickiego  | |
| 50°57′57″N 21°06′40″E/50,965833 21,111111[1]
| |
Pawłów – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie starachowickim, w gminie Pawłów[5][4].
Był wsią benedyktynów świętokrzyskich w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku[6].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kieleckiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Pawłów oraz rzymskokatolickiej parafii św. Jana Chrzciciela[7].
Części wsi[edit | edit source]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0260646 | Działki | część wsi |
| 0260652 | Kolonia | część wsi |
Historia[edit | edit source]
W XV w. właścicielem wsi był Jan Skrzątka Pawłowski herbu Godziemba. W 1471 r. Pawłowski zamienił Pawłów na Wojsław w parafii Mielec, z opatem klasztoru świętokrzyskiego Michałem z Lipia, za co otrzymał też 20 grzywien dopłaty. Według Jana Długosza znajdował się tu wówczas kościół drewniany, który pobierał dziesięcinę o wartości 12 grzywien, od dziesięciu łanów kmiecych, 3 zagrodników, 2 karczm w rolą i folwarku.
Według rejestru poborowego powiatu sandomierskiego z 1578 r. wieś była własnością klasztoru na Świętym Krzyżu. Miała 6 osadników, 3 łany, 3 zagrodników z rolą i jednego komornika.
W 1827 r. Pawłów miał 18 domów i 127 mieszkańców. W 1836 r. spłonął drewniany kościół. Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego w latach 80. XIX w. Pawłów był wsią i folwarkiem majoratem w gminie Rzepin w powiecie iłżeckim. Znajdował się tu murowany kościół parafialny. Wieś miała 39 domów, 370 mieszkańców i 625 mórg ziemi. Folwark miał 10 domów i 283 mórg[8].
Zabytki[edit | edit source]
- kościół parafialny z 1867 r., zachowane elementy barokowego wyposażenia
- dawny cmentarz parafialny z 1 połowy XIX w., zachowane nagrobki okolicznych rodzin ziemiańskich, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.811 z 7.02.1993)[9]
- murowany dwór z 2 poł. XIX w., do 1950 własność rodziny Juńskich. Ostatni właściciel, Stanisław Juński – pochowany na nowym cmentarzu – był w latach międzywojennych sędzią Sądu Najwyższego.
Przypisy[edit | edit source]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 98621
- ↑ Wieś Pawłów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-03-16], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 908 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1993, s. 112.
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Pawłów (10), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 905.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 60 [dostęp 2018-02-10].
